İlaç aldım fayda etmedi diyorsanız

Hekimlikte “Hastayı son gören doktor şanslıdır” denir. Çünkü kendisine gelene kadar hasta başka doktorların verdiği ilaçları kullanmış, bir takım belirtiler azalmış ama bir takım belirtiler devam edince en azından nelerin yolunda gitmediğini anlamak biraz daha kolay olmaktadır. Öyle ki hasta ilacını 3 gün kullanmıştır, fayda etmeyince bu bana yaramıyor diye bırakmıştır ya da ilk kullandığı dozda yan etki görünce bu ilaç kötü geldi deyip bir kenara atmıştır. Doktoruna ulaşamadığında ise zaten doktoruma ulaşamıyorum deyip tedaviyi sonlandırmıştır. Bütün bunlar tedavi süresince yaşanılan aksaklıklar olup hasta bir başka doktora gittiğinde toptan ilaç aldım tedavi oldum ama fayda etmedi sözleri ile genellenebilmektedir. Bu yüzden hastayı son gören hekimin yaşanan aksaklıkları görme şansı daha fazla olmaktadır.

Bir insan ilaç aldığı halde neden iyi olmaz? Bunun beş ana nedeni vardır. Bunlar; doğru tanı, uygun ilaç, uygun doz, uygun süre, uygun hekim-hasta ilişkinden kaynaklanır. Hastalığın doğru tanısı konmadıysa, örneğin takıntılar fark edilmeyip sadece moral ilacı veriliyor ya da kişinin panikleri varken fark edilmiyorsa tedavi eksik kalacaktır. Yine aynı şekilde kısa sürelerde bile olsa kişinin bağımlı olmasından korkup anksiete giderici ilaçların kullanılmayıp bunun yerine alışkanlık yapmadığı düşünülen fakat etkili olmayan ilaçların kullanılması da düzelmeyi geciktirecektir. Bunların yanında ilacın dozu da büyük önem taşır. Yüksek dozlar yan etkilere sebep olup rahatsız ederek ilacın kendilerine yaramadığını düşünerek tedaviyi bırakmalarına neden olabileceği gibi, düşük doz ilaçlar da tedavide aksamaya neden olacaktır. Uygun süre ilaç kullanımı da tedavide belirleyicidir. İlaçlar gereğinden kısa süre kullanıldığında faydalı olmayacağı gibi, uzun süre ilaç kullanımı da hastalarda yılgınlık yaratacak ve tedaviyi terk etmelerine neden olacaktır. Son olarak uygun hasta-hekim ilişkisi belki başka bir yazının konusunu oluşturacak kadar önemlidir. Kısaca ifade etmek gerekirse, hastanın hekimine güvenmesi, tedavinin temel şartlarından biridir. Hekime güvenip dediklerini uyguladığı zaman çok daha çabuk iyileşecek ama doktoruyla iletişim kuramayıp o bağlantıyı sağlayamadığında ise verilen tedaviye sadık kalması mümkün olamayacaktır.

Sonuç olarak “Ben doktora gittim, ilaçlar iyi gelmedi” sözü doğru olabilir ama tek başına sorunu açıklamakta eksik kalabilir. Bu yüzden tedaviyi engelleyen yukardaki sorunlardan biri ya da bir kaçının olup olmadığı araştırılmalı ve sonra da “Ben tedavi olmam” demeden, tedavinin başarılı olmasının yolları yeni bir hekimle aranmalıdır.