Dikkat ilaçları zarar verir mi?

İlaçların yan etkileri konusundaki bilgiler, ailelerin bu ilaçları çocuklarına kullanıp kullanmamaları konusunda çok büyük önem taşıyor. Sık sık, internetin iyi bir bilgilenme aracı olmasına rağmen kimi zaman yalan yanlış bilgileri de ilettiği için zarar verebildiğini ifade ediyorum. Dikkat ilaçlarının yan etkileri ve zararları konusunda da bu geçerli. Normal dozda kullanıldığı zaman herhangi bir zarar vermeyen ilaçların, normal üstü dozlarda zarar vermesi ya da doktora danışılmadan gelişi güzel kullanılması durumunda ortaya çıkan yan etkiler bu ilaçların zararlı olduğu fikrini oluşturmamalı.

Her ilacın etki ve yan etkileri doza bağlıdır. En basitinden aspirini ele alırsak çocuk aspirini içen 7 yaşında bir çocuğun buna bağlı yan etki görme olasılığı son derece düşükken, 3 tane büyük aspirini içen aynı yaşta bir çocuğun yan etki görme olasılığı artabilmektedir. Bu da ilacın etki ve yan etkilerinin doza bağlı olduğunu göstermektedir. İlaçların optimum etki göstermeleri için alınması gereken dozdan az ya da çok kullanılmaması gerekir. Alınması gereken doz da kişinin boyuna, kilosuna, yaşına bağlı olarak değişebilmektedir.

Psikiyatrist tarafından sabah akşam yarım doz içmesi önerilen bir çocuk çeyrek içtiğinde ilacın etkisi gözükmeyecek ama aynı şekilde aile daha iyi gelsin diye sabah akşam birer tane verirse bu sefer de fazla gelip yan etkiler oluşabilecektir.

Dikkat ilaçları konusunda öncelikle bilinmesi gereken konu bu ilaçların bağımlılık yapmadığı ve uyuşturucu ilaçlar olmadığıdır. Öyle ki bu ilaçlar akşam saatlerinde içildiklerinde uykuyu kaçırmakta ya da normalden yüksek dozda alındıysa uyutmamaktadır. Halbuki uyuşturucu bir ilaç alındığı zaman uyuşturur ve uykuyu getirir. Aynı şekilde ilaç daha ağır dozda alındığında çocukların zihinsel süreçlerini yavaşlatması, ilacın uyuşturması ve seme haline getirmesi ilacın fazla kullanıldığının göstergesidir. Aynı ilaç aynı çocukta daha düşük dozda kullanıldığında bu etkiyi yaratmamaktadır. Bu bir bardak suyun insanın susuzluğunu alması ama bir sürahi su içtiği zaman midesinin bulanıp çıkarmasına benzer.

Dikkat ilaçları alınması gereken dozdan yüksek dozlarda alınırsa uykuyu kaçırmakta, sinirlilik yapabilmekte, iştahı kesebilmekte, derse adaptasyonu azaltmaktadır. En iyi ilaç bile gereğinden yüksek dozda kullanıldığında fayda yerine zarar verebilmektedir. Bütün bunları göz önüne aldığımızda dikkat ilaçlarını zararlı olarak nitelendirmek yerine herhangi bir yan etki varsa bunun dozdan dolayı olduğunu bilmek ve dozu ayarlaması konusunda doktora danışmak, yapılması gereken en iyi davranıştır. Aksi duruma ilaçların yan etki yapıp çocuklara zarar vereceğini düşünerek ilaç kullanmasını reddetmek, dikkat sorunu yaşayan çocukların gerek okulda gerekse sınıftaki problemlerini artırarak öğretmenleri ve aileleri tarafından tembel olarak nitelendirilmelerine neden olacaktır.