Çocukta Hata Aramak Yerine, Onu Motive Edin

Bu aralar, öğrenmeye taktım. Ne yapılırsa daha iyi öğrenilir, hangi yolla öğrenme kalıcı olur, pek merak ediyordum. Sonunda sorularımın yanıtını aldım.

Tahmin edeceğiniz gibi önce oğlumda yavaş yavaş uygulamaya başladım, şimdi de sizlerle paylaşıyorum. Sonucu sormayın, henüz anlamadım. Zaten uzun bir süre denemem lazım. En az bir yıl içinde merakım giderilecek.

Hani biz hep çocuklara kızarız, "beceriksiz, olmadı" deriz ya.

Hepsi yanlışmış.

“Çocuklar hatadan değil, başarılarından öğreniyorlar” sözüne dikkatinizi çekiyorum. Bunu söyleyen de anlı şanlı dünyaca tanınmış MIT’nin profesörleri. Yani, çocuklara sürekli, “Yapamazsın, yapamıyorsun, hatalısın” demek yerine, “Yapabilirsin, güveniyorum, başardın” diyerek motive etmek onlardaki başarıyı arttırıyormuş.

Büyükler Hatadan Ders Çıkarıyor, Ama Çocuklar Asla

Hani bizim Türk aile yapısına pek uygun bu modele eğitimciler çok karşı çıkıyor.

Şöyle bir çevrenize bakın, çocukla ilişkilerimiz ne kadar hata odaklı? Hoş sadece çocuklarda değil, ikili ilişkilerde, karı-koca hatta arkadaş ve akrabalar arasında da hata arama yaklaşımı ağır basmıyor mu?

Şöyle bir hafızanızı yoklayın. Eminim buna benzer davranışlarda bulunduğunuzu görürsünüz. Kabul ediyorum, uzmanlar da bunu doğruluyor zaten. Yetişkinlerin hatadan daha iyi öğrendiği bilimsel olarak kanıtlanmış.

Ancak çocuklarda tam tersi durum araştırma ile ortaya çıkmış. Yani çocuk daha önce başarmışsa, öğrenmeye devam ediyor, hatta öğrendiğini tekrar ediyor. Ama daha önceki denemesinde başarısız olmuşsa asla kılını kıpırdatmıyor.

Müzik dersini ele alalım. Çocuk daha önce flüt çalma denemesinde başarısız olmuşsa eline flütü almak istemiyor. Ancak, ilk deneme başarılı olmuşsa aşama aşama kendini geliştiriyor. Yani, çocuk başarısızlığından değil, başarısından ders alıyor. Uzmanlara göre doğru cevap veren öğrenci, büyüklerinden, öğretmeninden olumlu geri bildirimi alınca beyin sinirleri daha keskin ve etkin biçimde o bilgiyi işliyor ve bilgi daha kalıcı hale geliyor. 

Eğitim Sistemimiz Öğrencide Hata Arıyor

Oysa eğitim sistemimiz hata arama üzerine. Karnelerimiz yine aynı. Yani kaç soruyu yaptığına değil, yapmadığına bakılıyor. Karnede iyi notlar değil, kötü notlar gündem oluyor. Bu durumda da öğrencideki başarı artmıyor. Tam tersi motivasyonu düşüyor, öğrenme isteği azalıyor ve enerjisi düştüğü için başarısız oluyor.

Bunu aslında biz büyükler, eğitimciler biliyoruz. Ama nedense tam tersini yapmıyoruz.

Siz de deneyin. Çocuğunuzun başarısızlığını değil, başarısını konuşun. Onu motive edin. Nereden, nasıl başlarsınız bilemiyorum. Ama zararın neresinden dönerseniz kardır. Ona güvendiğini, başarabileceğini hissettirin. Sonuç bugünkünden daha iyi olacaktır, emin olun.