Gözleri okuma sanatı

• “Gözler yalan söylemez.”
• “Gözlerime bak ve bana doğruyu söyle.”
• “Konuşurken gözlerini benden kaçırma.”

Bunlar sık sık kullandığımız ve duyduğumuz cümlelerdir. Çünkü hepimiz bilinçli ya da bilinçaltı seviyesinde kişinin gözlerinin onun düşündüklerini yansıttığını biliriz.

Nörolinguistik programlama (NLP) adı verilen yönteme göre gözlerin hangi yöne baktığına göre kişinin iç dünyasında neler olup bittiğini anlamak mümkün olabilmektedir ve hatta aşağıda anlatacağım bilgiler doğrultusunda karşımızdaki kişinin doğru mu, yalan mı söylediğini anlayabiliriz.

• Daha önce gördüğümüz bir şeyi yeniden görmek için gözlerimiz solumuza ve üste,
• Daha önce işittiğimiz bir şeyi yeniden işitmek için gözlerimiz solumuza ve yana,
• Görmediğimiz bir şeyi kurgulayarak görmek için gözlerimiz sağımıza ve üste,
• İşitmediğimiz bir şeyi kurgulayarak duymak için gözlerimiz sağımıza ve yana,
• İç konuşmalar yaparken solumuza ve alta,
• Duyguları ve duyuları yeniden yaşamak veya kurgulamak için gözlerimiz sağımıza ve alta gider.

GÖZ ERİŞİM İPUÇLARI

• Bu sabah uyandığınızda ilk ne gördünüz?
• En sevdiğiniz şarkının melodisini hatırlayın.
• Beyaz bir filin tepesine oturmuş mavi bir kedi düşünün.
• Eşinizle, annenizle, çocuğunuzla ilk karşılaşmanızda ona ne söylemeyi düşünüyorsunuz?
• Şu anda kendinize ne söylüyorsunuz?
• Elinizde bir tutam kar olduğunu düşünün.
• Kendinizi çok gergin hissettiğiniz bir zamanı düşünün.
• Elinizi benzin dolu bir bidona batırdığınızı düşünün.

Yukarıdaki soruları kendinize veya başkasına sorduğunuzda ve bu esnada dikkatli bir gözlem yaptığınızda, gözlerin farklı yönlere gittiğini fark edebilirsiniz.

Göz erişim ipuçlarını sadece eğlenmek ve genel kültürünüzü artırmak amacıyla kullanmayı isteyebilirsiniz.

Bununla birlikte kendinizin veya karşınızdaki kişinin ağırlıklı olarak hangi kanalları kullandığını bu ipuçlarıyla öğrenebilirsiniz. Kişiler ağırlıklı olarak görsel olabilirler. Bu kişilerin düşünceleri görüntü ağırlıklıdır. İşitsel kişiler örneğin bir olayı düşündüklerinde o olayla ilgili sesleri mutlaka belirgin olarak duyarlar. Dokunsal (kinestetik) kişiler, duyular ve duygularla düşünürler. “İşitsel dijital” adı verilen kişiler ise iç konuşmaları fazla olan "mantıklı" insanlardır. İletişimde kişilere ağırlıklı kullandıkları temsil sistemleriyle hitap etmek iletişim kurmayı kolaylaştırır.

Sağ elini kullananların büyük çoğunluğunda gözler bu şekilde hareket ederken, az bir kısmında gözler tümüyle ters yönde yani sağ yerine sol veya tam tersi hareket ediyor olabilir. Solakların önemli bir kısmında da erişim farklılıkları söz konusu olabilir.

Bununla birlikte çoğu insanın bilgiye ulaşırken öncelikli olarak sıklıkla kullandığı bir sistemi kullanır. Örnek olarak görsel insanlara bir sesi hatırlamaları veya kurgulamaları istendiğinde "alışkanlık" olarak gözler önce üste gittikten sonra esas yana doğru olan hareketi daha sonra oluşturuyor olabilirler. Bir kişiye en sevdiği şarkıyı sorduğunuzda şarkının melodisinden önce aklına şarkının yer aldığı cd kapağı veya video klibi gelebilir. Yine kinestetik (dokunsal) bir kişi favori şarkısının sesini duymadan önce şarkıyla ilgili duygularına erişmek amacıyla öncelikle sağ ve alta baktıktan sonra sesleri duymak için gözlerini yana çeviriyor olabilir.

Dikkat: "Dün ne yaptın" sorusuna cevap verirken gözler kişinin sağına gittiğinde bu mutlaka yalan söylüyor anlamına gelmemekle beraber, bir işaret olabilir. Tek başına göz hareketlerine bakarak kişinin iç dünyası hakkında bilgi sahibi olmaya çalışmak doğru değildir.