Çoğul gebelik nedir? Çoğul gebeliklerde kaç plasenta olur?

ÇOĞUL GEBELİKLER NE SIKLIKTA GÖRÜLÜR?

Çoğul gebeliklerin görülme sıklığı ülkeden ülkeye değişmektedir. En az sıklıkla uzak doğu ülkelerinde görülürken en sık ise Afrika ülkelerinde özellikle de Nijerya’da görülmektedir. Ülkemizde çoğul gebelik görülme oranı yaklaşık %1 civarındadır. Anne adayının doğum sayısı arttıkça ve yaşı ilerledikçe çift yumurta ikizliği daha sık görülmektedir. Bunun yanında infertilite (kısırlık) nedeniyle yapılan tedavilerde, yumurta sayısını artıran ve yumurtlamayı sağlayıcı ilaçların kullanılması birden fazla yumurta gelişmesine neden olacağından dolayı çift yumurta ikizliği oranını artırabilmektedir.

ÇOĞUL GEBELİKLERDE KAÇ TANE PLASENTA OLUR?

Çift yumurta ikizleri her zaman dikoryonik (iki plasentaya sahip) iken tek yumurta ikizlerinin üçte biri dikoryoniktir (iki plasentaya sahiptir). Çoğul gebeliklerin gebelik takibi sırasında en önemli basamak koryonisitenin saptanması olup ikiz gebeliğin monokoryonik (tek plasenta) veya dikoryonik (iki plasenta) olması farklı riskler taşır. Dolayısıyla ikiz bir gebeyle karşılaşıldığında öncelikli konu koryonisitenin doğru olarak belirlenmesidir. Gebeliğin başında koryonisitenin tespiti net bir şekilde yapılmalıdır. Koryonisitenin ultrasonla en iyi tespit edileceği zaman gebeliğin 6-10. haftaları arasıdır. Yani gebeliğin 6-10. haftaları arasında yapılacak olan ultrason değerlendirmesinde gelişecek olan plasenta sayısı saptanmaktadır.

ÇOĞUL GEBELİKLERDE İKİLİ, ÜÇLÜ, DÖRTLÜ TESTLER YAPILIR MI?

Çoğul gebeliklerde kromozom anomalisi (Down sendromu gibi) açısından tarama testlerinin yapılması gerekmektedir. Ancak ikili, üçlü ve dörtlü tarama testlerinde plasentalardan sentezlenen hormon değerleri kullanıldığından çoğul gebeliklerde bu testlerin hata payı yüksek olmaktadır. Bu nedenle bu tip tarama testleri çoğul gebeliklerde tercih edilmemektedir. Çoğul gebeliklerde kromozom anomalileri için tarama testi olarak ultrasonografiyle değerlendirme yapılması daha uygun olmaktadır. Gebeliğin 11-13 haftaları arasında bebeklerin ense kalınlığı (NT), burun kemiği (NB), kalp kapakçığındaki akım özellikleri (triküspid kaçak) ve duktus venozus denilen damardaki kan akımı özelliklerini kombine ederek risk değerlendirmesi yapılmaktadır.

ÇOĞUL GEBELİKLERDE MUAYENE SIKLIĞI VE YAPILACAK TETKİKLER NELERDİR?

Çoğul gebeliklerde tıpkı tekil gebeliklerde olduğu gibi standart gebelik takibi yanında bebek sayısı ve plasenta sayısına göre takip planı yapılmaktadır. İkiz gebeliklerin takibinde önemli olan nokta koryonisitedir; yani plasenta (bebeğin eşi) sayısıdır. Yapılacak tetkikler tekil gebeliklerdeki gibi olmaktadır ancak bazı durumlarda istenecek tetkikler ve tetkik sıklığı artırılabilmektedir. Her çoğul gebeliğin kendine özgü durumları olabileceğinden dolayı her gebenin de takip planı farklı olabilmektedir.

ÇOĞUL GEBELİKLERDE DOĞUM NE ZAMAN OLUR?

Çoğul gebeliklerde doğum zamanı, bebek sayısı (ikiz, üçüz vs), koryonisite (plasenta sayısı) ve gebelik sürecinde ortaya çıkan durumlara göre belirlenir. Genel olarak baktığımızda tekil gebeliklerde bebeğin matürasyonu yani olgunlaşması 37 haftada, ikiz gebeliklerde 34 haftada ve üçüz gebeliklerde 32 haftada olmaktadır. Bu nedenle her hangi bir olumsuz durum olmayan çoğul gebeliklerde bu gebelik haftalarından sonra doğum planlanması amaçlanmaktadır.

ÇOĞUL GEBELİKLERDE DOĞUM ŞEKLİ NASIL OLMALIDIR?

Üçüz ve daha fazla bebek olan gebeliklerde doğum şekli sezaryen olmakla birlikte ikiz gebeliklerde bebeklerin duruş pozisyonları doğum şeklinin tercih edilmesinde etkilidir. Bunun yanında gebelik sürecinde oluşan komplikasyonlar da doğum şeklinin belirlenmesinde önemlidir.