M.Kutlukhan Perker 
Barbaros Tapan
Nuran ÇAKMAKÇI
Doğum sonrası depresyona dikkat!
Anne olmak, birçok güzel duyguyu beraberinde getirse de hüzün, kaygı gibi ruh halinde değişikliklere yol açabilir. Nadir de olsa doğum sonrasında anneleri depresyon ve psikoza sürükleyebileceğinden bahseden Kadın Hastalıkları, Doğum ve Tüp Bebek Uzmanı Seval Taşdemir, doğumdan sonra sinsice başlayan bu durumun birkaç ay içinde düzelebileceğini, ancak 1-2 yıla kadar da sürebileceğini anlattı...
Gebelik döneminde artan östrojen ve progesteron düzeylerinin doğumla birlikte aniden düşmesinin yol açtığı bu problemlere doğum sonrası tiroit bozuklukları da sebep olabilir. Bununla birlikte folat eksikliği de depresyona sebep olan nedenler arasında sayılabilir.
Biyolojik nedenlerin yanı sıra psikososyal nedenler de doğum sonrası depresyona davetiye çıkarabilir. Hayatlarını kendilerinden çok başkalarının yönettiğini düşünen anneler yüksek risk grubundadır. Gebeliğin bitmesi fetüsle olan yakınlığını kaybetmesi olarak hissedilir ve sevilen birinin kaybını hatırlatır.
Geçmişteki ruhsal sıkıntılar (depresyon, bunaltı, kaygılar), evlilikle ilgili sorunlar, ailede ruhsal hastalık öyküsü, evli olmama, istenmeyen gebelik, annelik rolü için hazırlıksız olma, ilk gebelik olması, doğum korkuları, sosyal desteğin olmayışı doğum sonrası depresyon oluşmasında oldukça etkilidir.
DOĞUM SONRASI DEPRESYONUN BELİRTİLERİ
- Şiddetli hüzün ya da boşluk duygusu; duygusal küntlük ya da duyarsızlık
- Aşırı yorgunluk, enerji eksikliği gibi bedensel yakınmalar
- Aile, arkadaş ya da keyif veren etkinliklerden uzak durma
- Bebeklerini yeterince sevmedikleriyle ya da bebeğin beslenmesiyle, uykusuyla ilgili endişeler, bebeğe zarar verme korkusu
- Konsantrasyon güçlüğü
- Bellek zayıflığı
- Psikomotor hareketlilikte artış, yerinde duramama
- Endişe, sinirlilik, sıkıntı, bunaltı, kendiliğinden ağlamalar ve panik atak
- İştahsızlık, kilo kaybı, uykusuzluk
- Bebekle ilgilenmek istememe ve bebeği öldürmek istemeyle ilgili düşünceler
- Mutlu olmaları gerekirken çökkün duygulara sahip oldukları için suçluluk duygusu, ilgi ve istek kaybı.
HANGİ YAŞ GRUBUNDAKİLER RİSK ALTINDA?
Buluğ çağından hemen sonra hamile olan kadınlarda bu risk yüzde 30 daha fazladır. Geçmişte depresyon yaşamış kadınlarda bu risk yüzde 25’tir. Daha önceki hamileliğinde doğum sonrası depresyon yaşayan, şimdi ise hüzün bulguları olan kadınlar ise yüzde 85 risk grubundadır.
TEDAVİ SÜRECİ
Doğum sonrası yaşanan depresyonun nedeni tam olarak bilinememesine rağmen tedavisi mevcuttur. Hüzün durumu kendini gösterdiğinde istirahat etmek, bebek uyuduğunda uyumak, aile bireyleri ya da arkadaşlarından yardım almak, her gün düzenli duş alıp giyinmek, yürüyüş yapmak bu duruma yardımcı olabilir.
Daha ağır depresif durumların ortaya çıkması halinde tıbbi değerlendirilme yapılması oldukça önemlidir. Bu durumların giderilmesi için antidepresan veya antipsikotik ilaç uygulaması yapılabilir.
Bu konuda sosyal destek alınabilir. Doğumdan sonraki 40 gün önemlidir. Bu süreç annenin sağlığına kavuşma, yeme ve uyuma dönemidir. Bu süre zarfında annenin çevresindeki sevdikleri tarafından desteklenmesi oldukça önemlidir. [fotogaleri=2545,3707]