Yumurtalık kistleri her zaman tedavi gerektirmez
Yumurtalıklar, kadın üreme sisteminin bir parçası olarak, rahmin her iki yanına yerleşmiş oval şekilli iki küçük organdır. Her ay rutin bir döngü şeklinde, yumurtalıklardan bir veya ikisinde, birer yumurta hücresini içeren follikül, aktive olup büyüyerek yaklaşık 2 cm çapa ulaşır. Adet kanaması ile başlayan döngünün ortalama 14. gününde çatlayarak içeriğindeki yumurta hücresi tüplere doğru atılır. Sıklıkla genç erişkin kadınlarda saptanan yumurtalık kistleri de işte bu çatlama olayının gerçekleşmemesi sonucu ortaya çıkar.
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Prof. Dr. Fatih Şendağ, yumurtalık kistlerinin belirtileri ve tedavisi hakkında bilgi veriyor.
YUMURTALIK KİSTİ BELİRTİLERİ NELERDİR?
Fonksiyonel kist olarak tabir ettiğimiz bu durum, yumurtalık kistleri içerisinde en sık saptanan tiptir. Fonksiyonel (basit) kistler, ultrasonografik görüntülemede düzgün sınırlı içi sıvı dolu yapılar şeklinde saptanan, hızla gelişen ve hızla gerileyen, genellikle sessiz seyreden ve çoğu kez tesadüfen saptanan oluşumlardır. Bu tip kistler belirti verdiğinde sıklıkla;
- Ağrı
- Şişkinlik hissi
- Kanama düzensizlikleri şeklinde belirtiler görülür.
Ağrı, kistin neden olduğu baskıya bağlı sürekli ve hafif-orta şiddette olabileceği gibi, kist patlaması ve kist içeriğinin karın içine boşalması sonucu ani başlayan çok şiddetli şekilde de olabilir.
Bazen kist boyutlarının fazlaca büyümesine bağlı dolgunluk, hazımsızlık ve şişkinlik hissi gelişebilir. Veya kist yapısının neden olduğu hormonal değişkenliklere bağlı olarak ara kanama, azalmış- artmış kanama gibi adet düzensizlikleri gelişebilir.
YUMURTALIK KİSTLERİ EN ÇOK HANGİ DÖNEMDE GÖRÜLÜR?
Yumurtalık kistleri en sık aktif üreme çağındaki kadınlarda görülmekle birlikte bazen ergenlik öncesi çocuklarda veya menopoz sonrası kadınlarda da karşımıza çıkabilir. Bu nedenle yıllık rutin jinekolojik kontroller haricinde , yukarıdaki belirtilerden herhangi birine rastladığınızda jinekoloğunuz ile görüşmenizde fayda olacaktır.
YUMURTALIK KİSTİ TEDAVİSİ NASIL YAPILIR?
Peki her yumurtalık kisti ameliyat anlamına gelir mi? Hayır. Yumurtalıklarınızda kistik bir yapı saptandığında hekiminiz öncelikle, yaşınız mevcut belirti ve bulgularınız, kistin ultrasonografik (ve gerekirse ileri görüntüleme yöntemleri ile) bulguları ve bazen de kan testleri ile bu yapının iyi huylu-kötü huylu olma olasılığı ile ilgili bir değerlendirme yapacaktır. Fonksiyonel kistlerin çok büyük kısmı 4 cm’i aşmayan yapılardır ve birkaç haftalık takiple kendiliğinden gerileme gösterecektir.
Oysa muayene ve tetkik sonuçları kötü huylu olma olasılığı bulunduğunu gösteriyorsa, ani gelişmiş bir kist patlaması kanama bulgularına yol açmış ise, veya iyi huylu olmasına rağmen gebelik başarısını engelleyecek özellikler gösteriyorsa hekiminiz size operasyon önerebilir. Bu durumların haricinde çoğu yumurtalık kisti yalnızca takip ve bazen de ilaç tedavileri ile gerileme eğilimindedir.
