Tüp bebek başarısızlıklarında sperm hastalıkları atlanmamalı

Sağlıklı bir gebeliğin olması için sperme ait üç önemli faktörün araştırılması gerekir: DNA hasarları, sentrozom hastalıkları ve sperm enerji kapasitesindeki yetersizlik. Elimizde bunları teşhis edecek testler mevcut. Eğer doğru tanı konursa tedavisi de mümkündür.

SPERM DNA HASARLARI TEDAVİ EDİLEBİLİR BİR DURUMDUR

Sperm DNA hasarları, özellikle döllenmenin gerçekleşmediği ve embriyonun 3. günden öteye geçemediği durumlarda düşünülmelidir. Bunun dışında, gebelik sonrası erken dönem düşükler de sperm DNA hasarları ile yakın ilişkili bulunmuştur. Bu hasarı COMET ya da TUNEL testleri ile teşhis edebiliyoruz. Çoğu olguda 2-3 aylık tedavi ile düzelebilir. Düzelmeyen olgularda tüp bebek sırasında sağlam spermi seçecek teknikler denenebilir veya testislerden alınacak spermler kullanılabilir.

SENTROZOM, EMBRİYO GELİŞİMİNİN BAŞLAMASI İÇİN ŞARTTIR

Spermin sentrozom hastalıkları, üzerinde çok durulan bir konu. Sentrozom olarak bilinen organelin 2 görevi vardır; spermin hareket etmesi ve yumurtanın döllenmesi. Sentrozom, tüp bebek sırasında spermle birlikte yumurtanın içine girer ve tam ortasına yerleşerek yumurtanın bölünmesini başlatır. Şayet bunda bir defekt varsa, bölünme ya hiç olmaz ya da fazla ilerlemeden durur. Durmadığı durumlarda ise sonradan düşüklere neden olabilir. Sentrozom hastalıklarını ancak çok dikkatli yapılmış bir morfoloji analizi ile anlayabiliriz. Bunun dışında bazı genetik belirteçler de bize bilgi verebilir. Bozuk olduğu düşünülüyorsa, ilaçlarla desteklenebilir. Yakın tarihte sperm boynunu elektrikle uyaracak yeni bir teknik geliştirildi. İlk gözlemlerimiz, döllenme bozukluklarında bunun faydası olacağı yönünde.

SPERMİN ENERJİ KAYNAĞI: MİTOKONDRİ

Mitokondri, sperme enerji sağlayan pil görevi yapar. Gerek canlılığını korumasında gerekse yumurtayı aktive etmesinde spermin enerjiye ihtiyacı vardır. Bu enerji ile mitokondri ATP molekülü üreterek, sperm fonksiyonu için gerekli proteinleri fosforilize eder. Ancak bu sayede sperm sağlıklı çalışabilir. Günümüzde sperm mitokondrisinin enerji kapasitesini değerlendiren çok güvenilir testler bulunur. Şayet metabolik bir nedenden dolayı enerji üretimi azalmışsa, bunu ilaçlarla takviye edebiliyoruz. Olmazsa tüp bebek sırasında destekleyecek ürünlerle müdahalesi yapılabilir. Nano teknolojiyi kullanan elektrik uygulaması ise çok yeni geliştirilmiş, ilerisi için umut veren bir yöntem olarak görülebilir.

Sonuç olarak, tüp bebek başarısızlıklarında spermin sorumlu olduğu nedenler bulunabilir, uygun testlerle de tanı konabilir. Şayet doğru tanı konursa, tedavisi de mümkündür. Bu konuda çalışmalarımız devam etmekte. Sağlıklı bir gebelik için sperm faktörünün atlanmaması gerekir.