Siyah dolgu mu, beyaz dolgu mu?

Diş Hekimi Okan Sular “Türkiye’de amalgam dolgunun bazı illerde daha sık tercih ediliyor olması sadece amalgamın düşük maliyetli ve hızlı uygulanabilir olmasından kaynaklı. Amalgam dolgunun kişiye en uygun materyal olarak seçilebilmesi için bu kriterler yeni nesil diş hekimliğinde yeterli gelmemektedir” diyor ve konuyla ilgili merak edilen soruları yanıtlıyor.

Amalgam dolgu nedir, nasıl bir malzemedir? Ne zamandır diş hekimliğinde kullanılmaktadır?

Halk arasında gümüş veya siyah dolgu olarak adlandırılan Amalgam dolgu; gümüş, kalay, bakır, çinko ve civanın belirli oranlarda karıştırılmasıyla meydana gelmektedir. Diş hekimliğinde yaklaşık 150 yıldır kullanılmaktadır. Koyu bir renge sahip olması ve basınca karşı dirençli olmasından dolayı arka dişlere uygulanmaktadır. Amalgam dolgu geçmişte dayanıklılığı ve maliyeti düşünüldüğünde alternatif seçeneklerin sınırlılığından dolayı en iyi seçenek olarak uzunca bir süre kabul görmüştür.

Amalgam dolgunun yan etkisi var mıdır?

Amalgam içerisindeki civa günümüzde tartışma konusudur. Her ne kadar civa yiyeceklerde, özellikle balık ve deniz mahsüllerinde bulunsa da Amerika, İngiltere gibi gelişmiş ülkelerde yapılmış araştırmalara göre insanların civaya maruz kalmasının en önemli kaynağı olarak amalgam dolgular gösterilmiştir. Dünya Sağlık Örgütü’nün 2009 Cenevre Raporu’na göre amalgam dolgunun güvenli olduğu belirtilse de çiğneme sırasında oluşan sürtünme ile ortaya çıkan civa buharının neden olabileceği muhtemel zararların araştırmaları halen devam etmektedir. Bu nedenlerden dolayı dünyada bu materyale karşı güvenilirlik azalmıştır.

Ayrıca amalgam dolgunun uzun dönemde bulunduğu dişin rengini değiştirip siyahlaştırdığından dolayı günümüzde estetik beklentileri karşılamamaktadır.

Amalgam dolguları değiştirmek mümkün mü?

Günümüzde dünyada birçok diş hekimi, hastalarında var olan amalgam restorasyonları amalgam içermeyen dolgu materyalleri ile değiştirmektedir. Teknolojinin ilerlemesiyle birlikte, diş renginde yapılabilen kompozit dolgular estetik ve dayanıklılık anlamında amalgamdan daha iyi bir materyal haline gelmiştir.

Amalgam ve Kompozit dolgunun uygulama olarak faklılıkları nelerdir? Kompozit dolgunun avantajları nelerdir?

• Amalgam dolguları yapabilmek için öncelikle çürük temizlenir sonrasında oluşan çürüksüz, “kavite” dediğimiz boşluğa yumuşak kıvamlı, şekil verilebilir gümüş rengi metal birleşimi hamurun koyulabilmesi için sağlam diş dokusunda aşındırmalar ve düzenlemeler yapılması gerekmektedir. Çünkü amalgam dolgu dişe fiziksel olarak tutunur ve buna bağlı olarak zamanla diş ile dolgu arasında sızıntı gerçekleşebilir.
• Kompozit dolgu ise dişe kimyasal olarak bağlanır. İlk hali hamur kıvamında olan kompozit dolgu çürük temizlendikten sonra oluşan boşluğa konulur ve halk arasında “lazer” diye bilinen bir ışık cihazıyla dolgu diş sertliğine getirilir. Kompozit dolgunun dişe yerleştirilebilmesi için amalgamın aksine sağlıklı, çürüksüz olan diş dokusu aşındırılmaz.
• Kompozit dolgunun ağız içerisindeki uygulamaları amalgam dolgulara göre daha hassas teknik gerektirmektedir. Bu nedenle kompozit dolgunun uygulama süresi daha uzundur. Ancak kompozit dolgu uygulamasında uzun vadede dolgu ile diş arasında sızıntı oluşmaz ve dolgunun uzun süre problemsiz kullanılabilmesi sağlanır.