Sıra dışı ağrı ciddi hastalık habercisi

Normal ağrı kesicilerin çare olmadığı, sıcak duş ya da vücuttaki giysinin bile acıya neden olduğu sıra dışı ağrıların, omurilik ve çevresel sinirlerde hasarın habercisi olabileceği bildirildi.

Türk Nöroloji Derneği Başkanı ve Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ersin Tan, sinir kökenli bu ağrıların tedavisinde sara ve depresyon ilaçları kullanılması gerektiğini belirtti.

Nöropatik ağrının, beyin, omurilik ve çevresel sinirlerdeki hasar sonrası ortaya çıktığını ifade eden Tan, bu ağrıların en önemli özelliğinin, normal ağrı kesicilere hiçbir şekilde cevap vermemesi olduğunu söyledi.

Beyin, omurilik veya sinir sisteminde hasara neden olan hastalıkların başında diyabetin geldiğini vurgulayan Tan, şunları kaydetti:

“Diyabet hastalarında sinir sistemi, özellikle de çevresel sinir sistemi hasar görür. Şekere bağlı çevresel sinir sistemi hasarı olanların üçte birinde nöropatik ağrıya rastlarız. Kanser tedavisinde, felç ya da Multipl Skleroz (MS) gibi beyni tutan bazı hastalıklarda da nöropatik ağrıyla karşılaşabiliriz. Bağışıklık sistemi bozuk kişilerde ortaya çıkan zona hastalığında da döküntüler iyileşse bile bir süre sonra çok şiddetli dayanılmaz ağrılar görülür. Bu da nöropatik ağrıdır. Omurilik yaralanmalarında da bu durum ortaya çıkabilir. On vakanın dokuzunda çok şiddetli nöropatik ağrılar ortaya çıkar. Toplumumuzda çok büyük bir sorun olan kronik bel ağrılarını da bu gruba sokabiliriz.”

Her 100 kişiden 5-6'sında nöropatik ağrı olduğunu anlatan Tan, bu hastalarda alışılagelen ağrılardan farklı belirtiler de ortaya çıktığını söyledi.

“Banyo yaparken çok sıcak su şiddetli ağrıya neden olabilir”

Bu hastalarda yanma, batma, karıncalanma, elektriklenme, soğukluk, üşüme veya kaşınma hissi görüldüğünü aktaran Tan, “Hastalarda bazen 'allodini' dediğimiz, normalde ağrı yaratmayan bir uyarı ağrılı bir şekilde algılanabilir. Örneğin pamuğun cilde sürtülmesi veya hastanın çamaşırının tenine değmesi son derece rahatsızlık yaratabilir. Banyo yaparken çok sıcak su şiddetli ağrıya neden olabilir” diye konuştu. Bu tür şikayetlerle gelen hastalara, tüm taramalara rağmen herhangi bir rahatsızlık bulunmadığı takdirde şeker yüklemesi yapılmasını öneren Ersin Tan, “Biliyoruz ki herhangi bir bulgusu olmayan, herhangi bir laboratuvar belirtisinde hastalık tespit edilemeyen kişilerin yüzde 50'sinde gizli şeker vardır. Ülkemizde yapılan bir çalışmaya göre erişkin diyabetlilerin yüzde 16'sında nöropatik ağrı görülür. Bunların yüzde 30-50'si kronikleşir. Kronik bek ağrılarının da üçte birinde nöropatik ağrı ile karşılaşırız” dedi.

“En büyük yanlış klasik ağrı kesici kullanmak”

Bu hastaların tanı konulamadığı için yanlış tedavi aldığını, en büyük yanlışın ise klasik ağrı kesicilerin kullanılması olduğunu dile getiren Tan, şöyle devam etti:

“Bildiğimiz basit ağrı ile nöropatik ağrının mekanizmaları, dolayısıyla tedaviye verdikleri cevap da farklıdır. Bu nedenle sinir kökenli bu ağrıların tedavisinde sara ve depresyon ilaçları kullanmak gerekir. En büyük sıkıntılardan birinin de hastaların kendi belirtilerini çok iyi tanıyamaması. Bunun için ülkemizde dokuz branştan hekimlerin bulunduğu Nöropatik Ağrı Platformu kuruldu. 'Ağrını Tanı' isimli internet sitesinden hastalar durumlarıyla ilgili bilgi alabilir.”

Tedavi ilk amaç hastaların yaşam kriterlerini artırmak

İlaçlarla sonuç alınamayan hastalarda, algoloji bilim dalı ile iş birliği içinde girişimsel metotlar uygulanabildiği bilgisini veren Tan, fizik tedavinin de uygulanabildiğini söyledi.

Tan, “Tedavide ilk hedefimiz, hastaların yaşam kriterlerini ve standartlarını artırmak, uykularını düzenlemek, depresyonlarını azaltmak ve iş gücü kaybına engel olmaktır” şeklinde konuştu.