Umut Fırat Eroğlu
Doğan HIZLAN
Fatih ÇEKİRGE
HPV'den korkmayın, geç kalmaktan korkun....
Sağlık Bakanlığı ve KETEM (KANSER ERKEN TEŞHİS, TARAMA VE EĞİTİM MERKEZİ) tarafından son yıllarda kanser tarama programı içine alınan Ulusal HPV-Smear Tarama Programı sonrasında kadınlarda rahim ağzı (Serviks) kanserine karşı farkındalık artmış ancak bunun yanında bilgi eksikliği ve ne yazık ki bilgi kirliliği nedeni ile kaygı da artmıştır. Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Doç. Dr. Ali İrfan Güzel, HPV ile ilgili merak ettiklerimizi yanıtlıyor.
Kanser taramalarının amacı, bu hastalığı başlangıç döneminde yakalamak ve ileri evre olmadan tedavi etmektir. Daha önce bahsettiğimiz kaygı ve korkular nedeni ile hastalar bu taramalardan uzak durmaktadır. Bu ise tarama mantığı ile uyuşmamaktadır. Burada hepimizin aklına ''Kanserden korkma, geç kalmaktan kork'' sözü gelmelidir.
HPV'NİN VARLIĞI KANSER OLDUĞU ANLAMINA GELMEZ
1990’larda HPV'nin (İnsan siğil virüsü) rahim ağzı kanserine neden olan ana faktör olduğu anlaşılmış ve HPV taramalarına da başlanmıştır. Rahim ağzı kanseri olmuş kadınların büyük çoğunluğunda HPV’nin kanser açısından riskli tipleri (16, 18, 45, 31, 33, 52, 58, 35, 59, 56, 51, 39, 68, 73, 82) tespit edilmiştir. HPV’nin daha düşük riskli tipleri ise (6, 11, 40, 42, 43, 44, 54, 61, 70, 72, 81,) genital bölgede siğile neden olmaktadır. HPV cinsel yolla bulaşan bir virüstür ve erkeklerde de hastalık yapma özelliğine sahiptir. Yapılan tarama testinde HPV varlığı hastanın kanser olduğu anlamına gelmemektedir. Sadece artık bu hastanın daha sık kontrol edileceği ve erken evrede rahim ağzı bozuklukları tespit edilip kanser oluşumu engellenecektir.
Eğer HPV testiniz ''pozitif'' yani size HPV bulaşmış şekilde gelirse, öncelikle panik yapmamalı, yanlış bilgilerden uzak durmalı ve hekiminize başvurmalısınız. Bu durumda hekiminiz tarafından jinekolojik muayene yapılacak ve gential organlarınızda siğil tespiti yapılıp, rahim ağzınız değerlendirilecektir. HPV tiplendirmesi yapılmamış ise aynı esnada hangi HPV tipinin varlığının da tespiti laboratuar tarafından gereklidir.
Hekiminiz muhtemelen enfeksiyonun açığa çıkıp çıkmadığını veya rahim ağzı kanseri belirtilerinin olup olmadığını kontrol etmek için HPV tipine bağlı olarak 3 ay- 6 ay ila smear testi yapılmasını önerecektir. Smear sonucunu anormal hücrelerin görülmesi (ASC-US, ASC-H, LSIL, HSIL, Atipik glandüler hücreler vb) yine hastanın kanser olduğu anlamına gelmemektedir. Bu hastalara HPV testi yapıldıktan sonra bu hastaların rahim ağzı daha ayrıntılı değerlendirilir ve duruma göre erken dönemde müdahale edilir.
HPV'DEN KORUNMAK İÇİN NE YAPMALI?
Peki HPV'den korunmanın yolu nedir diye bir soru gelecek olursa cevabımız; HPV aşılarıdır. Henüz cinsel ilişkisi olmamış 11-12 yaş kız çocuklarına uygulandığında büyük oranda koruma sağlar. Her aşıda olduğu gibi, bu aşı da hastalığa yakalanmadan önce yapılması gereken, koruyucu bir aşıdır. Dünyanın pek çok ülkesinde olduğu gibi Türkiye'de de iki çeşit HPV aşısı mevcuttur. Her iki aşı da HPV Tip 16 ve Tip 18'e bağlı rahim ağzı kanseri ve ilgili oluşumları önlemede yüksek etkinlik göstermiştir. Aşının cinsel ilişki sonrasında yapılmasında herhangi mahsur yoktur ve koruyuculuğu vardır.
Ayrıca 43 yaşa kadar kadınlarda yapıldığında aynı etkinin var olduğu gösterilmiştir. Daha önce virüs enfeksiyonu tespit edilmiş olan kadınlarda da virüs yeterli bağışıklık bırakmadığından aşı yapılması tavsiye edilir.