Gözde Yener Birman
Deniz SİPAHİ
Sedef Batı
Sorumluluk sahibi çocuk yetiştirmek sizin elinizde!
Çocuklarımızı dış dünyaya ve oluşabilecek her türlü probleme karşı korumak en temel güdülerimizden biri. Anne baba olarak, korumaya çalışırken ne yazık ki bazen bu amacımız çocuğumuzun gelişimine zarar da veriyor. Çocuğumuza yönelik şikayetlerimiz arasında, “sorumluluklarını bilemiyor”, “kendisi akıl etmiyor”, “zorluklarla karşılaştığında hemen ağlıyor”, “sıkıntılardan kaçıyor”, gibi cümleleriniz varsa önce kendi davranış kalıplarınızı değiştirmelisiniz. Uzm. Psk. Özden Öz Uslu sorumluluk sahibi çocuk yetiştirmenin yollarını anlatıyor.
1. FİKİRLERİNİ SÖYLEMESİNE İZİN VERİN
Genellikle çocuğumuzu büyütürken nasıl düşünmesi gerektiğine dair bilgileri de aktarmaya çalışıyoruz. Hayatı, doğruları, yanlışları anlatacağız derken onun fikirlerini ve duygularını dinlemez hale gelebiliyoruz. Çözüm bekleyen bir durum içindeyken ona fikirlerini ve duygularını anlatması için zaman verin “Peki sen ne düşünüyorsun?” , “Nasıl hissettin?”, “Sence ne yapılabilir?” gibi sorularla geleceği öngörerek fikir geliştirmesini destekleyin.
2. AZ KOMUT VERİN
Çocuklarımız herhangi bir işi yaparken en ideal şekli bulabilsin diye sıklıkla komut veriyoruz. Neyi nasıl yapacağına dair verdiğimiz bu komutların onun hayatını kolaylaştıracağını ve öğrenmesini destekleyeceğini varsayıyoruz. Oysa sıklıkla verilen komutlar, çocuğun düşünmeden yaşamasına sebep oluyor. “Gömleğini giy, düğmelerini ilikle”; “Hadi dişini fırçala, fırçayı al suya tut, diş macununu koy” gibi…
3. BAŞARISIZLIĞA UĞRAMASINA İZİN VERİN
İnsan deneyimleyerek öğrenir ve hatalardan ders alarak kendini geliştirir. Giyinirken, dersini çalışırken, yemek yerken, dişini fırçalarken veya duş alırken verdiğiniz komutların işe yaradığını görebilmeniz için ona zaman tanıyın. Böylelikle kendi kendine deneyimleyerek, hata yaparak daha iyi yapmayı öğrenecektir. Bir işi yaparken tepesinde durup müfettiş gibi hata yapmasını beklemeyin. Fark ettirmeden gözlem yapın ve sonuna kadar bekleyin.
4. YARDIM TALEBİNİ BEKLEYİN
Çocuklar bir iş yaparken zaman zaman sırasını ya da doğru yapma biçimini unutabilirler. Yanlış yapar yapmaz müdahale etmemiz onun öğrenme becerilerini zedeler. “Yanlışı fark etmeme gerek yok nasıl olsa büyükler bana söyler” rahatlığı ile sonuçları irdelememeye başlar. Hatalarını ve eksiklerini sonradan fark ederek düzeltme ihtimali de vardır. Sabırlı olun, eksik varsa fark ettirin ve yardım isteyip istemediğini sorun.
Böylelikle geleceğin yaratıcı düşünceyi geliştirebilen, çözüm odaklı ve sorumluluk bilincine sahip başarılı bireyini yetiştirmek için ilk adımları atmış olursunuz.