Çocuklarda solunum sistemi hastalıklarına dikkat!

Her yıl birçok bebek ve büyük çocuk pek çok sayıda hafif derecede solunum sistemi enfeksiyonu geçirir. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Pınar Berik Keskin, çocuklarda görülen solunum sistemi hastalıkları hakkında önemli bilgiler verdi.

Üst solunum sistemi burun, ağız, sinüsler ve boğaz bölümlerini içerir. Burun akıntısı ve tıkanıklığı çocukların hayat kalitesini olumsuz yönde etkileyebilir. Diğer semptomlar:

• Ağızdan nefes alma nedeniyle ağızın açık olması
• Huzursuzluk, halsizlik
• Özellikle yattığı zaman görülen öksürük
• Ani çıkan ateş

Alt solunum sistemi ise akciğerler ve bronşları içerir. Üst solunum sistemine göre daha ciddi şikayetlere yol açabilir. En sık görülen semptomlar:

• Gece ve gündüz devam eden öksürük
• Yüksek ateş
• Huzursuzluk, halsizlik
• Hırıltılı nefes alıp verme
• Solunum sıkıntısı nedeniyle karın kasları, burun kanatlarında görülebilen çekilmeler
• Hızlı nefes alıp verme

Solunum sistemi hastalıklarının pek çok nedeni olabilir. Üst solunum sistemi için en sık neden viral enfeksiyonlardır. Boğaz ağrısı, nezle, krup, influenza (grip) en sık görülen viral enfeksiyonlardır ve genellikle 4 – 10 gün içerisinde düzelirler.

Evde destek tedavisi genellikle yeterli olur, antibiyotik kullanımının bir faydası olmaz.

Viral alt solunum yolu enfeksiyonları da genellikle hafif seyreder. Bronşiolitler bu duruma örnek gösterilebilir. Bebeklerin % 10’unda özellikle RSV virüsüne bağlı gelişmişlerse ağır seyredebilir.

Üst solunum yollarındaki bakteriyel enfeksiyonların görülme bölgesi sinüsler ve boğazdır.

Bakteriyel pnömoniler ise viral bir enfeksiyonu izleyebileceği gibi alt solunum yolu enfeksiyonunun ilk göstergesi de olabilir. Bebek ve küçük çocuklarda hızlı nefes alıp verme, hareketlerde azalma, iştahsızlığa neden olabilir. Antibiyotikler, bakteriyel enfeksiyonlara karşı etkili olabilir.

Alerjiler de solunum sistemi hastalıklarının önemli bir nedenidir:

• Temiz, beyaz burun akıntısı, burun tıkanıklığı, burunda kaşıntı
• Kırmızı – sulanmış gözler, gözaltlarında koyu renkli halkalar
• Huzursuzluk önemli semptomlardandır.
• Bebekler ve küçük çocuklar astım olmayabilirler. Ancak yaşla birlikte astım tanısı konulma sıklığı artar.
• Bebek ve küçük çocuklarda kuru öksürük tek belirtisi olabilir.
• Astım kötüleşir, tedavi edilmezse geceleri veya egzersizle belirginleşen hırıltı ve solunum sıkıntısı görülebilir.

Astım, allerjiler, enfeksiyonların yanı sıra aşağıdaki nedenlerde solunum sistemi şikayetlerine yol açabilir:

• Sigara dumanına maruz kalmak: Doğum öncesi dönemde bile sigarayla karşılaşmak, çocuklardaki astım ve solunum sistemi şikayetlerini artırmaktadır.
• Yabancı cisim aspirasyonu
• Kistik fibroz gibi genetik, doğuştan sahip olunan hastalıklar

Üç yaş ve altı küçük çocuklar, büyük çocuklara göre daha sık hasta olur ve daha sık solunum sistemi hastalıklarına sahip olurlar. Bu nedenle daha yakından takip edilmeleri gerekir. 

Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Pınar Berik Keskin